GÜN İSİMLERİ
"
Hafta" kelimesi Farsça'da sayı olarak
7 anlamına gelen
"Haft-heft" kelimesinden türemiştir.
Farsça'daki "
Bazar" kelimesinden gelmiştir.
Farsça'da
Ba=Yemek,
Zar=Yer anlamına gelir.
Alışveriş yapılan "Bazar" yeri Türkçeye Pazar olarak gelmiş ve aynı zamanda gün ismi olmuştur.
Farsça'daki "
Bazar" ve Türkçedeki "
Ertesi" kelimelerininden türemiş, Pazar gününün ertesi denilerek kolaya kaçılmış bir kelime olarak yer edinmiştir Pazartesi.
Arapçada üçüncü gün anlamına gelen "
Sellase" kelimesinden Türkçeye geçmiştir.
Farsçadan geçmiştir. Dördüncü Gün anlamına gelmektedir.
Farsçada
Çıhar = dört, dördüncü
Şenbe= Gün
Çıharşenbe => Çeharşenbe => Çarşamba
Aynı zamanda Şenbe kelimesi Farsçaya İbraniceden geçmiştir.
Yine
Farsçadan geçmiş olup Farsçada Penç = Beş, Beşinci anlamına gelmektedir.
Penç=Beşinci
Şenbe=Gün
Pençşenbe => Perşembe
Arapça'dan direkt geçmiş olup
Cum'a sözcüğü "
Toplanmak" anlamına gelir. İslam dinindeki Cuma gününün önemi, Cuma namazı sırasında toplanma eylemi Cuma kelimesiyle doğrudan bağlantılıdır. Cem, cami, cuma, cumhur, cumhuriyet, cemaat, cemiyet, vb. hepsi aynı kökten, Arapçadaki toplanmak anlamına gelen Cem/Cum'dan türemiştir.
Pazartesiyle birlikte Türkçede kolaya kaçılmış iki gün isminden biridir.
Cuma gününün ertesi anlamına gelmektedir. "Erte" sözcüğü Öz Türkçe kelime olup "Sonraki şafak, yarın" anlamına gelmektedir.
AY İSİMLERİ
Türkçedeki "
Ateş yakılan yer" anlamına gelen kelimeden gelmiştir.
Türkçede "
Odun" sözcüğü "Ateşte yanan" anlamına gelmekte olup
Od =Ateş anlamına gelir.
Oc-mak ise Ateş tutuşturmak anlamına gelir.
Od-mak => Oc-mak => Ocak
Süryanice "
İkinci ay" anlamına gelen "
Şabat"tan türemiştir.
Roma Savaş Tanrısının özel ismi olan "
Mars",
Latincede "
Martius" olarak yer almış ve Türkçeye "Mart" olarak geçmiştir. Dünyanın hemen hemen bütün büyük dillerine aynı kökenden, Mars kelimesinden gelmiştir.
Süryani, Sümer, Akad ve İbrani dillerinden ortak olarak gelmektedir. Akadca
Nisannu, "
Taze mahsul, yılın ilk ayı" anlamlarına gelmektedir.
Latince "
Maia" kelimesinden gelmektedir. Maia Latincede "
Büyük Hanım" anlamına gelmekte olup Eski Yunan Tanrıçasına verilmiş bir isimdir.
Süryanicede "
Sıcak" anlamına gelen "
Hazuran"dan türemiştir.
Akatçadaki bir Babil Tanrısının adı olan "
Tammüz " kelimesinden gelmektedir. Tammüz kelimesi ise Akatçaya bir Sümer Tanrısı olan
Dumu-zi kelimesinden gelmektedir. Dumu-zi Sümercede "
Bey-Efendi" anlamlarına gelmektedir.
Roma imparatoru
Augustus'dan türemiştir. Roma imparatorunun doğduğu aya bu ismin verildiği söylenmektedir. Augustus sözcüğü ise
Latince "büyütmek, artırmak,
yüceltmek" anlamlarına gelen Augure'den türemiş olup
Augus sözcüğü "
Kutsal" anlamına gelmektedir.
Süryanice "
Aylul" ve Akatça "
Elulü" kelimelerinden gelmekte olup bu kelimeler de birbirleriyle bağlantılıır. Süryanice "Aylul" kelimesi "Üzüm" anlamına gelmekte ve
Üzüm Ayı olarak geçmektedir. Akatça "Elulü" kelimesi ise "
Hasat, Bağbozumu" anlamlarına gelmektedir.
Türkçedeki "
Ekme" eyleminden gelmektedir.
Arapça "
Ksm, kasama" sözcüğünden gelmekte olup "
bölen, taksim eden" anlamlarına gelmektedir. Kısım sözcüğüyle aynı kökten türemiştir.
Ancak Türkçe kaynaklı
titreme, titreşme anlamlarına gelen "
Kas, kasma" kökünden türediği de iddia edilmektedir.
Eski Türkçedeki "
Ara" sözcüğüne -lık eki getirilerek türemiş bir kelimedir.
Kaynak:
- etimolojiturkce.com
- nisanyansozluk.com
- tdk.com
- web.itu.edu.tr
- turkcebilgi.com