Öncelikle genel yorumumu şu ki, tüme varım cehaletin işaretidir. Tüme varım diye bir şey bilimde olamaz.Mühendisliki istatisitiği dersinde gördüğüm kadarıyla denek/numune/örnek sayısı ne kadar çok olursa o kadar az hata olur. Sayısala girmeyeceğim, ama tüme varım yapabilmek için konudan konuya farklılık gösterebilmekle birlikte, 100 ile binler arası değişen örneğe ihtiyaç vardır. 3-5 örnek çok büyük uncertainty (belirsizlik) belirtir. O yüzden o önermeleri dikkate bile almayacağım.
İlk video komik. Tek bir cevabı var;
F=mΔV değil,
F=m(ΔV/Δt) yani F=m(dV/dt) yani F=ma bütün videoyu yalanlamaya yetiyor.
Galaksinin ya da güneş sisteminin hızı öncemsiz, çünkü uzay mekiğinin hızı ile galaksinin hızı aynı. Çünkü mekik galaksinin içinde. O yüzden o hızı yenmesi gerekmiyor. Bu tip önermelerin hepsi yanlış videoda. 2000 dereceyi geçmemesi gerkeiyo,r, radyasyonal alan zararlıdır falan diyor, ama burada 2300 F yazıyor. Burayı araştırmadım, sadece link verip geçiyorum.
https://spaceflight.nasa.gov/history/shuttle-mir/spacecraft/s-orb-sssub-main.htm
Ayda 150 derecede saç kılın bile yanmaz ne makinelerin erimesi?
Ayrıca ikinci videoda bahsettiği hız mevzuları yine bu formüle dayalı. İnsan vucüdu hızı hissetmez, sadece ivmeyi hisseder, yani kuvveti hisseder. Sabit hız ve hızsızlık aynı şeydir, hız değişimini hisseder sadece.
5 mil uzaktaki cismin görülmesi mevsuzuna gelince de;
Kendi yaptığım hesaba göre, 1 km ötedeki bir cismin altındaki 6 cm kısmı ufuk çizgisinin altında kalıyor. (Videoda bahsedilen 5 mil (yaklaşık 8 km) uzaklık için yine benzer geometri hesabını yapmak gerekiyor, doğru orantı burada olamaz.) 62 cm çıktı. Yani 5 mil uzaktaki cismin alt 62 cm kısmını göremeyiz ufuk çizgisinin altında kalır. Verdiği örneklere karşılık bi cevap bu.
Uçak neden haraket etmeden altından dünyanın dönmesine izin vermiyor? yaklaşımında da aynı NewTon'ın kanunları geçerlidir. 1. kanun, F=ma, a yani ivme, yani hız değişmi için kuvvet olması gerekir, Uçak yerdeyken de havadayken de aynı hıza sahiptir, çünkü onu havada yavaşlatacak bir etmen yoktur. Yerdeki hızı, dünyanın dönme hızıysa, havadaki hızı (motorun çalışmadığını varsayarsak) da aynı olur, çünkü yavaşlatan bir şey yok. Ayrıca ikinci kanun da geçerli, momentumun korunumu, momentum değişmiyor, çünkü dış etmen yok. Yer çekimi hala geçerli, bu da dünya döndükçe, uçağın sadece x yönünde değil, z yönünde de hareket halinde olmasını sağlar. Temel dönme problemi yani.
Bazı yaklaşımları çok saçma, bahsetmeye bile değmez. En yukarıda bahsettiğim istatistik sebeplerden ötürü. Uçuş süreleri falan filan. Ayrıca bazı konuya aşırı derece tek taraflı baktığı için üzerine düşünmüyorum haklı çıkarmak için. Ona mı zaman harcayım?
External Tank ile Orbiter neden aynı yönde hareket etmiyor? demiş. Aerodinamik açıdan, ikisinin üzerine binen lift force denen lift kuvveti (hareket yönünde dik olan kuvvet) farklı olursa farklı yöne giderler doğal olarak. Mekik zaten buna uygun olarak lift kuvvetinin düşük olacağı şekilde tasarlanıyor. Hatta drag kuvvetinin de düşük olması önemli tabii ki atmosferden çıkana kadar. (yani hava sürtünmesi kuvveti) F_l ve F_d kuvvetleri, formullerine girmeyeceğim ama bunların bağlı olduğu C_l ve C_d katsayıları cismin şekline bağlıdırlar. Bunları düşük tutarsan kuvvetler de düşük olur.
Küçük şeyleri buraya yazmamın manası yok, zaten videoda hangi dakikada falan belli olmaz bile.
Elektirikli araçların kullanılmamasının sebebi bataryalar. Batarya kapasitesi/ağırlık oranı verimli seviyeye gelemediği için araca koyulan bataryalar, içten yanmalı motorlar kadar güç üreten bir elektrikli motoru beslemeye yetmiyor. Yetecek kadar batarya konursa araç çok ağırlaşıyor, yine dediğimiz gibi, F=ma'dan m arttığı için ve aynı büyüklükte ivme elde etmek için F artmalı. Yani daha yüksek güç üreten (torka sahip) motor gerekir, bu da yine daha fazla batarya demek olur. Arabaları 5-10 ton yaparsak belki çalışır, bilemem
Geçiyorum bu videoyu, sıkıldım
Ama diyeceğim şu ki, hiçbir bu tip videoda birisi çıkıp da sayfalar dolusu formüller dökerek bu söylenenleri kanıtlamaz. Hep sözel olarak üstünden geçilir, ben bu lisans öğrencisi aklımla birkaç temel formul ile iddiaları yalanlamaya çalıştım sadece. Şahsen, profesör seviyesinde olsam, tenezzül etmezdim cevap bile vermeye bu tip videolara ama öğrenci olduğum için anca öğrencinin tenezzül edeceği tipler bunlar
Diğer videolara da bakmaya çalışacağım.
Sorulara açığım @dizi kolik