RTÜK'ün hazırladığı 'reyting yönetmelik taslağı'nın detayları belli oldu. Taslağa göre, ölçüm cihazı yerleştirilen aileler gizli kalacak. İlkeye uymayan şirkete ağır para cezası verilecek.
RTÜK tarafından hazırlanan 'Reyting Ölçüm Yönetmeliği' taslağı tüm tarafların görüşüne sunulmak üzere RTÜK web sitesinde yayınlandı.
Bir ay süreyle web sitesinde yayınlanacak olan taslak, gelen görüşler göz önünde bulundurularak son kez düzeltilecek ve yayıma hazır hale getirilecek. Yönetmelik taslağı izlenme ve dinlenme ölçümlerini yapacak kuruluşların taşımaları gereken nitelikleri, ölçümlerde uyulacak usul ve esasları, denetim şartlarını ve bunlara uymayanlara uygulanacak yaptırımları belirliyor.
Beş bölümden oluşan yönetmelik taslağında, ölçüm faaliyetinde bulunacak kurum ve kuruluşlar için 'organizasyonel yapı' tanımı getiriliyor. 'Organizasyonel yapı', müşterek endüstri komitesi, araştırma şirketine ait yapı ve medya sahipleri birliği organizasyonlarından herhangi birini belirten tüzel kişi olarak tanımlanıyor. Böylece TİAK gibi müşterek endüstri komitelerinin yanı sıra, araştırma kuruluşlarının ve TVYD; RATEM gibi medya sahiplerinin oluşturduğu birliklerin de RTÜK'e başvuruda bulunmak koşuluyla reyting ölçümü yapmalarına olanak sağlanıyor.
Sendikaların ve belediyelerin ise reyting ölçümü yapamayacağı öngörülüyor. Taslakta, ölçüm yapacak kuruluşların, doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama etkisi doğurabilecek nitelikte olmayacakları öngörülüyor.
Ayrıca, tam bağımsızlık, kurumsal yapı, yazılı ve objektif kurallara göre hareket etme, hukuki belirlilik ve teknik yeterlilik niteliklerine sahip olma şartı aranıyor. Taslakta, ölçüm sonuçlarının güvenilirlik, tutarlılık, tarafsızlık, istatistiksel gizlilik, güncellik, şeffaflık ve hesap verebilirlik esaslarına göre hazırlanması, tüm kullanıcılara eş zamanlı olarak sunulması, veri tabanı örneklemi ve panel hanelerine ilişkin bilgilerin gizliliği öngörülüyor. Ayrıca gerekli görüldüğünde denetim için RTÜK'e sunulmak üzere ham verilerin saklanması ile ölçüm şirketinin ISO 20252 belgesine sahip olma şartı getiriliyor.
Her yıl veri tabanı araştırması yapılmasını öngören Taslak, örneklem verisi ve örneklem tasarımının TÜİK'ten temin edilmesini ve örneklem verisinin her yıl güncellenmesini zorunlu kılıyor. Taslağa göre, izlenme ölçümü veri tabanı araştırmasında kullanılacak örneklem büyüklüğü, öngörülen panel büyüklüğünün en az on katı olarak belirlenecek. Panel tasarımında beş bin ve üstü belediye olarak teşkilatlandırılmış yerleşim yerlerinde yaşayan nüfusun izlenme ölçümlerinde beş yaş ve üstü, dinlenme ölçümlerinde ise on iki yaş ve üstü esas alınacak. Paneldeki haneler, sistemde en fazla beş yıl kalacak şekilde her yıl en az yüzde yirmi oranında yenilenecek.
Ölçüm yapacak kuruluşlar, ölçüm sisteminde yer alan yayın kuruluşlarını ve ölçüm sonuçlarını RTÜK'e bildirecekler.
Yayın kuruluşlarının editoryal bağımsızlığı dikkate alınarak anlık ölçüm sonuçları bir saatten önce paylaşılmayacak ve yayınlanmayacak. Ölçüm sürecine ait ham veriler dahil tüm veriler en az beş yıl süreyle saklanacak. Panelden elde edilen ham veriler ilk olarak Türkiye'de arşivlenecek. Ölçüm sonuçları kamuya açıklanırken, ölçümün kapsamı, örnekleme yöntemi, örneklem büyüklüğü, veri derleme yöntemi ve uygulama zamanı 'ölçümün künyesi' adı altında açıklanacak. Ölçüm sonuçları bağımsız ve tarafsız bir denetleme kurulu tarafından denetlenecek. Yıllık denetim raporları RTÜK'e gönderilecek.
Üst Kurul ihtiyaç görmesi veya şikayette bulunulması halinde yerinde denetim yapabilecek ya da yaptırabilecek. Denetim süresi altı ayı geçmeyecek. Yapılan denetim sonucunda, ölçüm işlemlerinde yönetmelik hükümlerine aykırılık saptanması halinde, kuruluştan savunma istenecek.RTÜK'e başvuruda bulunmadan ölçüm yapanlar faaliyetlerini durdurmaları için uyarılacak. Uyarılara rağmen ölçümlere devam etmeleri halinde altı yüz bin Türk Lirası idari para cezası uygulanacak.
Üst Kurula başvuruda bulunduğu halde öngörülen usul ve esaslara uymadığı tespit edilen kuruluşlar önce uyarılacaklar. Aykırılığın giderilmemesi halinde 200 bin TL ile 600 bin TL arasında idari para cezası uygulanacak.
DAVUT DURSUN: REYTİNGDE YAŞ SINIRI 5'E İNECEK...
Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Davut Dursun, hazırlanan Reyting Yönetmelik taslağında reyting ölçümüne dahil edilen birey yaşının 5'e indirildiğini söyledi.
Dursun, taslakla ilgili şunları anlattı: 'Reyting araştırmasını RTÜK yapmayacak. Biz bu işi yapacak kuruluşların uyması gereken prensipleri belirliyoruz. Veri tabanının oluşturulması konusunda biz TÜİK'i yetkili kıldık. 5 yaş ve üzeri kişilerin eğilimi ölçülecek.
5 yaşın üstündeki çocukların program tercihlerini kendi yapabilecekleri ve people meteri (Radyo, televizyon izleyicilerinin program dinleme veya seyretme alışkanlıklarını ölçmek için kullanılan kumanda) kullanabilecekleri varsayılıyor.
Tecrübelerimiz, anlık açıklanan reyting sonuçları nedeniyle, reytingin düştüğü tespit edildiği an programlara müdahale edildiği yönünde. Bu nedenle ölçümlerin anlık açıklanması artık olmayacak.'
Moderatörün son düzenlenenleri: