PARİS KONFERANSI (18 OCAK 1919)
Konferansın Görünüşteki Amacı;
İtilaf Devletleri, yenilen devletlerle imzalanacak barış antlaşmalarının şartlarını belirlemek ve bozulan dengeleri kendi lehlerine kurmak için Paris’te bir barış konferansı toplamıştır.
Konferansın Gizli Amacı;
a) Wilson ilkelerini etkisiz hale getirmek
b) Osmanlı topraklarını kendi aralarında paylaşmak ve
c) İzmir’in Yunanlılara verilmesini karara bağlamak
Açıklama; Daha önce gizli anlaşmalarla İtalya’ya verilen İzmir ve çevresinde güçlü bir İtalya yerine, her dediğini yaptırabileceği bir Yunanistan'ın varlığı İngiltere’nin daha çok işine gelmekteydi.
- Bu konferansa 32 Devlet katılmıştır.
- Konferans İngiltere ve Fransa’nın etkisi altında kalmıştır.
- Paris’te ilk olarak Milletler Cemiyetinin kurulması kararlaştırılmıştır. Ancak ABD diğer konularla fazla ilgilenmemiş ve infirat (yalnızlık) politikasına geri dönmüştür.
- En fazla tartışılan mesele Osmanlı ile imzalanacak olan antlaşma olmasına rağmen; aralarında çıkar çatışmasına düşen galipler Osmanlı ile imzalanacak olan antlaşmayı karara bağlayamamışlardır.
- Batı Anadolu’nun kendisine bırakılması için çaba harcayan Yunanistan konferansa Batı Anadolu’da Rumların çoğunlukta olduğunu gösteren ve İzmir civarında Rumların Türkler tarafından katledildiğini ileri süren sahte raporlar ile geldi.
- Güçlü bir İtalya’nın Batı Anadolu’da varlığını istemeyen İngiltere Yunanistan’ın verdiği sahte raporları kullanarak İzmir ve civarının Yunanistan tarafından işgal edilmesini Konferansa kabul ettirdi.
- İtalya ise bu durumdan dolayı konferansı terk etti.
- İtilaf devletleri arasında ilk çatlak oluştu.
- Osmanlı ülkesini milletler prensibine göre bölerek; ilgilendiği bölgeleri mandater sistem aldatmacası ile sömürü sınırları içine almak isteyen İngiltere konferansa Kürt, Ermeni, Rum ve Arapları da davet etti.
- Bu milletler konferansa İngiliz çıkarlarına hizmet edecek şekilde sahte raporlarla geldiler.
- İlk defa bu konferans esnasında Doğu Anadolu’da bir Ermeni devletinin kurulmasına karar verildi.
- Wilson prensiplerinde kurulması istenen Milletler Cemiyeti ( Cemiyet-i Akvam ) kurulmuştur.
- Görevi uluslararası anlaşmazlıkları çözümleyerek dünya barışının devamını sağlamak olan bu cemiyet İngiliz çıkarlarına hizmet etmekten başka bir işe yaramamıştır.
- Kurtuluş Savaşı ve II. Dünya Savaşının çıkması bu durumu açıkça göstermektedir.
- Bu cemiyetin iç tüzüğü I. Dünya Savaşı sonucunda imzalanan bütün antlaşmalara konulmuştur.
- Bu cemiyetin kurulması Wilson prensiplerinin kısmen uygulandığını gösterir.
- İngiltere ve Fransa ABD ve dünya kamu oyuna dürüst görünerek sömürgeciliklerini devam ettirebilmek için; yeni kurulan bir devletin büyük bir devlet tarafından Milletler Cemiyeti adına yönetilmesi esasına dayanan Mandater Sistem düşüncesini konferansa kabul ettirdiler.
- Bu sistem sömürgeciliğin şekil değiştirmiş halidir.
- Tamirat adı altında savaş tazminatı alınmasına karar verildi.