Oyuncu Didem İnselel'in hasta yatağında dizi çekimlerine devam etmesi, iki gün önce de Arka Sıradakiler dizi setinde ölümle sonuçlanan kaza akıllara yeniden oyuncuların 'sosyal haklarını' getirdi.
Televizyonun Türk toplumundaki yeri herkes tarafından biliniyor. Tabiri caizse dizilerle yatıp dizilerle kalkıyoruz. Hal böyle olunca gün geçmiyor ki televizyonda yeni bir dizi başlamasın. Öyle ki, zor çalışma şartlarına rağmen kanallardaki dizi artışlarını eleştiren Milliyet yazarı Sina Koloğlu sadece bu yaz dönemi için 12 yeni dizi başlayacağını köşesinde duyurmuştu.
Yeni diziler başlıyor, evet ama ya 4-5 bölümü yayınlanıp, reytingler yüzünden ekranlardan kaldırılanlar? En önemli örneklerin başında; Halil Ergün ve Filiz Akın'ın başrollerini paylaştıkları 'Babam İçin' dizisi. Dizi tutulmadığı için 13 bölümlük anlaşma feshedilmiş hatta Halil Ergün'ün peşin olarak aldığı parasını iade etmesi çok tartışılan diğer bir konu olmuştu.
Bununla beraber severek izlenen yani tutulan! Diziler arasındaki rekabet dizi sürelerinin uzamasına da neden oluyor. Geçtiğimiz yıl dizi çalışanları ve set işçileri bu konuyu eleştirmiş 'yerli dizi yersiz uzun' sloganıyla Taksim'de eylem yapmışlardı.
Reklamlarla beraber 3-4 saat süren diziler hem izleyiciyi sıkıyor hem de kısa sürede bu kadar uzun çekimler çalışanların beden ve ruh sağlıklarını bozuluyor.
Bunun en yakın örneği TRT'de yayınlanan 'Sende Gitme' dizisinde kadın doğum uzmanı Neşe karakterini canlandıran Didem İnselel. İnselel'in böbrek üstü bezlerinde kitle tespit edilmesi, tedavi süresi boyunca dizideki karakteri de aynı hastalığa yakalanmış şekilde senaryo değiştirilmesine neden olmuştu. İnselel kitleyi aldırdıktan sonra hasta yatağında ameliyatlı şekilde dizi çekimlerine devam etmişti.
Buna ses çıkarmayan/çıkaramayan İnselel'in bu hareketi ne kadar etik? Para uğruna hastalıklarını bile rahat yaşayamayan oyuncuların buna daha ne kadar sessiz kalacakları ise muamma.
Peki ya son zamanlarda setlerde artan ölüm ve hastalıklar?
Sürekli kamera önünde olmaları, yoğun baskı, stres, çalışma tempolarından dolayı sosyal hayatlarının olmaması gibi nedenlerle oyuncuların sağlık problemleri yaşadığını nerdeyse her gün duyuluyor. Geçtiğimiz yıl kanserden ölen Spartacus dizisinin yıldızı Andy Whitfield, yakın zamanda kanserden yitirdiğimiz yönetmen, oyuncu Meral Okay, geçtiğimiz ay kanser teşhisi konan ve en son Adını Feriha Koydum dizisinde rol alan oyuncular Vahide Gördüm ve Deniz Uğur, Araf Zamanı dizisinde rol alan Başak Sayan'ın sette sabaha karşı fenalaşması, oyuncu Ece Uslu'nun TRT 1'deki yeni dizisi Bulutların Ötesi'ndeki dizi setinde bayılması ve hastaneye kaldırılması, son olarak 2 gün önce Arka Sıradakiler dizisinde set arasında yaşanan feci kazanın 1 ölümün ve 2 yaralanmayla sonuçlanması… Bunlar sadece medyanın göz önünde olan isimleri, bunun gibi onlarca örnek var!
Arka Sıradakiler dizisi setinde yaşanan kaza sonucu ölen Sanat asistanı Selin Erdem:
Bir haftaya sığdırılan sinema filmleri!
Evet, diziler neredeyse bir sinema filmi uzunluğunda. 90 dakikaya sığdırılmaya çalışılan bir dizinin sinopsisiyle storyboardıyla yaklaşık olarak 200 sayfa ve daha üzeri senaryodan oluştuğunu biliyor muydunuz? 200 sayfayı 1 günde çıkarmak gerekiyor ki çekimler başlayabilsin birde bunun hazır hale getirilmesi editlenmesi montaj ve kurgunun yapılması gerekiyor. 90 dakikalık mükemmel bir kurgunun ortaya çıkarılması zaten 1 haftayı bulur bundan da anlaşılacağı gibi dizi sektöründe çalışan oyuncusu, senaristi, kurgucusuna kadar tutunda hemen herkes günde 20 saatten daha fazla çalışıyor. Türk halkı tüketmeye ve sektör yeni şeyler yaratmaya bu hazır kalıp tüketimin bir parçası olmaya devam edecek gibi gözüküyor.
Bu nasıl oluyor? Yani bu kadar kısa zamanda bunca iş nasıl yetişiyor?
Bu soru artık yüksek sesle sorulmaya başlandı. Dizi setlerindeki çalışma koşulları, yoğun iş temposu, günde 3 saatlik uykuyla ortalama 20 saat çalışan oyuncular, set işçileri…
Geçen Mart ayında kurulan Oyuncu Sendikası'nın başvurusunu değerlendiren Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Eylül ayından itibaren denetime başlayacaklarını duyurdu.
Ayrıca CHP İstanbul Milletvekili Süleyman Çelebi, Türkiye'de televizyon dizisi sektöründe insanlık dışı çalışma koşullarının hakim olduğunu ifade ederek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in yanıtlaması için soru önergesi sundu. Önergede "Ülkemizde sinemanın iş alanını ve çalışanları sosyal haklarını tanımlayacak özel bir "Sinema İş Yasası' oluşturmayı düşünüyor musunuz?" diye sordu.
Yeni sezonla birlikte görünen o ki denetlemeler başlayacak. Ama nasıl olacak işte bu soru işareti. Çünkü her gün duyurulan 'yeni dizi' haberiyle müfettişlerin yetişebilmesi mümkün görünmüyor.
medyaloji.net/ Zeycan Coşkun
Televizyonun Türk toplumundaki yeri herkes tarafından biliniyor. Tabiri caizse dizilerle yatıp dizilerle kalkıyoruz. Hal böyle olunca gün geçmiyor ki televizyonda yeni bir dizi başlamasın. Öyle ki, zor çalışma şartlarına rağmen kanallardaki dizi artışlarını eleştiren Milliyet yazarı Sina Koloğlu sadece bu yaz dönemi için 12 yeni dizi başlayacağını köşesinde duyurmuştu.
Yeni diziler başlıyor, evet ama ya 4-5 bölümü yayınlanıp, reytingler yüzünden ekranlardan kaldırılanlar? En önemli örneklerin başında; Halil Ergün ve Filiz Akın'ın başrollerini paylaştıkları 'Babam İçin' dizisi. Dizi tutulmadığı için 13 bölümlük anlaşma feshedilmiş hatta Halil Ergün'ün peşin olarak aldığı parasını iade etmesi çok tartışılan diğer bir konu olmuştu.
Bununla beraber severek izlenen yani tutulan! Diziler arasındaki rekabet dizi sürelerinin uzamasına da neden oluyor. Geçtiğimiz yıl dizi çalışanları ve set işçileri bu konuyu eleştirmiş 'yerli dizi yersiz uzun' sloganıyla Taksim'de eylem yapmışlardı.
Reklamlarla beraber 3-4 saat süren diziler hem izleyiciyi sıkıyor hem de kısa sürede bu kadar uzun çekimler çalışanların beden ve ruh sağlıklarını bozuluyor.
Bunun en yakın örneği TRT'de yayınlanan 'Sende Gitme' dizisinde kadın doğum uzmanı Neşe karakterini canlandıran Didem İnselel. İnselel'in böbrek üstü bezlerinde kitle tespit edilmesi, tedavi süresi boyunca dizideki karakteri de aynı hastalığa yakalanmış şekilde senaryo değiştirilmesine neden olmuştu. İnselel kitleyi aldırdıktan sonra hasta yatağında ameliyatlı şekilde dizi çekimlerine devam etmişti.
Buna ses çıkarmayan/çıkaramayan İnselel'in bu hareketi ne kadar etik? Para uğruna hastalıklarını bile rahat yaşayamayan oyuncuların buna daha ne kadar sessiz kalacakları ise muamma.
Peki ya son zamanlarda setlerde artan ölüm ve hastalıklar?
Sürekli kamera önünde olmaları, yoğun baskı, stres, çalışma tempolarından dolayı sosyal hayatlarının olmaması gibi nedenlerle oyuncuların sağlık problemleri yaşadığını nerdeyse her gün duyuluyor. Geçtiğimiz yıl kanserden ölen Spartacus dizisinin yıldızı Andy Whitfield, yakın zamanda kanserden yitirdiğimiz yönetmen, oyuncu Meral Okay, geçtiğimiz ay kanser teşhisi konan ve en son Adını Feriha Koydum dizisinde rol alan oyuncular Vahide Gördüm ve Deniz Uğur, Araf Zamanı dizisinde rol alan Başak Sayan'ın sette sabaha karşı fenalaşması, oyuncu Ece Uslu'nun TRT 1'deki yeni dizisi Bulutların Ötesi'ndeki dizi setinde bayılması ve hastaneye kaldırılması, son olarak 2 gün önce Arka Sıradakiler dizisinde set arasında yaşanan feci kazanın 1 ölümün ve 2 yaralanmayla sonuçlanması… Bunlar sadece medyanın göz önünde olan isimleri, bunun gibi onlarca örnek var!
Arka Sıradakiler dizisi setinde yaşanan kaza sonucu ölen Sanat asistanı Selin Erdem:
Bir haftaya sığdırılan sinema filmleri!
Evet, diziler neredeyse bir sinema filmi uzunluğunda. 90 dakikaya sığdırılmaya çalışılan bir dizinin sinopsisiyle storyboardıyla yaklaşık olarak 200 sayfa ve daha üzeri senaryodan oluştuğunu biliyor muydunuz? 200 sayfayı 1 günde çıkarmak gerekiyor ki çekimler başlayabilsin birde bunun hazır hale getirilmesi editlenmesi montaj ve kurgunun yapılması gerekiyor. 90 dakikalık mükemmel bir kurgunun ortaya çıkarılması zaten 1 haftayı bulur bundan da anlaşılacağı gibi dizi sektöründe çalışan oyuncusu, senaristi, kurgucusuna kadar tutunda hemen herkes günde 20 saatten daha fazla çalışıyor. Türk halkı tüketmeye ve sektör yeni şeyler yaratmaya bu hazır kalıp tüketimin bir parçası olmaya devam edecek gibi gözüküyor.
Bu nasıl oluyor? Yani bu kadar kısa zamanda bunca iş nasıl yetişiyor?
Bu soru artık yüksek sesle sorulmaya başlandı. Dizi setlerindeki çalışma koşulları, yoğun iş temposu, günde 3 saatlik uykuyla ortalama 20 saat çalışan oyuncular, set işçileri…
Geçen Mart ayında kurulan Oyuncu Sendikası'nın başvurusunu değerlendiren Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Eylül ayından itibaren denetime başlayacaklarını duyurdu.
Ayrıca CHP İstanbul Milletvekili Süleyman Çelebi, Türkiye'de televizyon dizisi sektöründe insanlık dışı çalışma koşullarının hakim olduğunu ifade ederek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in yanıtlaması için soru önergesi sundu. Önergede "Ülkemizde sinemanın iş alanını ve çalışanları sosyal haklarını tanımlayacak özel bir "Sinema İş Yasası' oluşturmayı düşünüyor musunuz?" diye sordu.
Yeni sezonla birlikte görünen o ki denetlemeler başlayacak. Ama nasıl olacak işte bu soru işareti. Çünkü her gün duyurulan 'yeni dizi' haberiyle müfettişlerin yetişebilmesi mümkün görünmüyor.
medyaloji.net/ Zeycan Coşkun
