Manda Nedir? (Fr: mandat, İng: mandate), I. Dünya Savaşı'ndan sonra bazı az gelişmiş ülkeleri, kendi kendilerini yönetecek bir düzeye eriştirip, bağımsızlığa kavuşturuncaya kadar Milletler Cemiyeti adına yönetmek için bazı büyük devletlere verilen yetkidir.
* Geleneksel sömürgeciliği tasfiye etmeye yönelik bir proje olarak düşünülmüş, ancak uygulamada geleneksel sömürgeciliğe benzer sonuçlar doğurmuştur.
* Fransızca olan manda sözcüğünün kelime anlamı "yetki, görev" demektir.
Orta Doğu'da Manda Yönetimlerinin Kurulması
* Orta Doğu topraklarını Osmanlı Devleti'nin denetiminden çıkarmak isteyen İngiltere, Osmanlı yönetimine karşı ayaklandırmak için Arapların bağımsızlık duygularını kışkırtmıştır.
* İngilizler bu amaçla Mekke Emiri Şerif Hüseyin'e bir Arap krallığı kurmayı vaat etmiştir.
* İngiltere gizli anlaşmalarla Orta Doğu'yu Fransa ile paylaşma yoluna gitti.
* Antlaşmaların açığa çıkması ve ABD'nin tepkisi üzerine Fransa ile birlikte 7 Kasım 1918'de Orta Doğu hakkında bir ortak bildiri yayınladı.
* Bildiride Türklerin zulmü altında yaşayan halkların kurtuluşu için savaştıkları ve Orta Doğu'da milli idareler kurulacağı belirtildi.
* İngiltere ve Fransa, Şerif Hüseyin'in Suriye üzerindeki egemenliğini tanımakla beraber, Arap topraklarında manda rejimleri kurulmasına karar verdi.
* Nisan 1920'de toplanan San Remo Konferansı'nda da Orta Doğu'daki yeni manda bölgelerini aralarında paylaştı.
* Geleneksel sömürgeciliği tasfiye etmeye yönelik bir proje olarak düşünülmüş, ancak uygulamada geleneksel sömürgeciliğe benzer sonuçlar doğurmuştur.
* Fransızca olan manda sözcüğünün kelime anlamı "yetki, görev" demektir.
Orta Doğu'da Manda Yönetimlerinin Kurulması
* Orta Doğu topraklarını Osmanlı Devleti'nin denetiminden çıkarmak isteyen İngiltere, Osmanlı yönetimine karşı ayaklandırmak için Arapların bağımsızlık duygularını kışkırtmıştır.
* İngilizler bu amaçla Mekke Emiri Şerif Hüseyin'e bir Arap krallığı kurmayı vaat etmiştir.
* İngiltere gizli anlaşmalarla Orta Doğu'yu Fransa ile paylaşma yoluna gitti.
* Antlaşmaların açığa çıkması ve ABD'nin tepkisi üzerine Fransa ile birlikte 7 Kasım 1918'de Orta Doğu hakkında bir ortak bildiri yayınladı.
* Bildiride Türklerin zulmü altında yaşayan halkların kurtuluşu için savaştıkları ve Orta Doğu'da milli idareler kurulacağı belirtildi.
* İngiltere ve Fransa, Şerif Hüseyin'in Suriye üzerindeki egemenliğini tanımakla beraber, Arap topraklarında manda rejimleri kurulmasına karar verdi.
* Nisan 1920'de toplanan San Remo Konferansı'nda da Orta Doğu'daki yeni manda bölgelerini aralarında paylaştı.
Son düzenleme:
